Europejskie Dni Dziedzictwa 10 - 11.09.2011 r.

Utworzono: 02-09-2011

Muzeum w Lęborku (ul. Młynarska 14/15, 84 – 300 Lębork, tel./fax  059 8622414 , www.muzeum.lebork.pl, biuro@muzeum.lebork.pl) mieszczące się w kamienicy mieszczańskiej w sąsiedztwie zamku krzyżackiego serdecznie zaprasza w ramach Europejskich Dni Dziedzictwa do bezpłatnego zwiedzania Muzeum w dniach 10 września (sobota) i 11 września (niedziela) w godzinach 10.00 – 16.00.

Proponujemy m.in. zwiedzenie wystaw:

Białogarda i Lębork w okresie średniowiecza

Wystawa ukazuje początki grodu w Białogardzie, które sięgają X wieku. Usytuowanie go na szlaku Gdańsk – Słupsk - Szczecin nad rzeką Łebą sugerowało, że stał na straży przeprawy o nazwie Przewóz. Najważniejszy szlak z Gdańska do Słupska biegł przez Rumię, Polchowo, rzekę Redę, Starzyno, Krokowę, Wierzchucino, Osieki, Białogardę do Słupska i temu szlakowi, według historyków, należy przyznać pierwszeństwo przed wersją Gdańsk – Chwaszczyno - Słupsk. Ten stary szlak zapewniał Białogardzie bardzo ważną rolę na tym terenie.

Gród Białogarda był głównym ośrodkiem władzy politycznej i administracyjnej dzielnicy oraz kasztelani białogardzkiej. Należał do największych obiektów fortyfikacyjnych Pomorza Gdańskiego, obejmując ok. 1 ha powierzchni. Badania umocnień określiły szerokość wału na 7-15 m. Zewnętrzne i wewnętrzne lico wału pokrywała warstwa zbitej gliny. Wał wzniesiony został w konstrukcji drewniano - ziemnej z piasku wzmocnionego kołkami i bierwionami, w dolnej partii znajdowało się dodatkowe umocnienie z dwóch warstw kamieni o układzie rzędowym zgodnym z linią wału.

W ścisłym związku z grodem rozwijała się osada przygrodowa o charakterze rzemieślniczo – handlowym, która jednak nie rozwinęła się w osadę miejską.

W Białogardzie rozwijało się rybołówstwo. Źródła wymieniają istnienie w samej Białogardzie jazów do połowu łososi. Dokument z 1296 roku wymienia miejscowego krawca oraz młyn i karczmę.

Upadek ośrodka białogardzkiego datuje się na okres zajęcia przez Zakon Krzyżacki Pomorza Gdańskiego. W Białogardzie jeszcze na początku XIV wieku rezydował osadzony przez Mściwoja II książę Przybysław, który aktywnie przeciwstawiał się nowym rządom zakonu. Zmarł w 1315 roku, a po jego śmierci ok. 1333 roku po latach zatargów i walk, Białogarda zostaje ostatecznie zniszczona.

W tym też okresie datuje się powstanie i rozwój ośrodka miejskiego w Lęborku. „Kamieniami milowymi” w historii Lęborka było wystawienie przez mistrza zakonnego Dietricha Burggraffa von Altenburga dokumentu lokacyjnego Lęborka dnia 1 stycznia 1341 roku na ręce zasiadźcy Rutschera Emericha oraz wystawienie na zjeździe w Gdańsku 3 maja 1526 roku przez króla polskiego Zygmunta I Starego aktu nadania ziemi lęborskiej książętom pomorskim. Potwierdzono także dziedziczność lenna oraz możliwość inkorporacji lenna do Polski w przypadku wygaśnięcia linii Gryfitów. Kopia aktu prezentowana jest na wystawie w Muzeum.

Odkrycia archeologiczne Muzeum w Lęborku

Wystawa prezentuje bogaty zbiór zabytków archeologicznych pozyskanych w trakcie badań wykopaliskowych, a związanych z osadnictwem kultury pomorskiej, oksywskiej oraz wielbarskiej.

Ekspozycja ukazuje szeroką gamę ozdób (zapinki, kolie, bransolety, wisiorki i przedmioty zbytku wykonane z brązu, srebra i złota); rzeczy codziennego użytku (m.in. klamry do pasa, naczynia gliniane, przęśliki itp.) oraz uzbrojenia (groty oszczepów, miecze, siekierki), a także urny twarzowe kultury pomorskiej, popielnice kultury wielbarskiej i naczynia kultury oksywskiej.

Baszta nr 24 (ul.Derdowskiego)

Średniowieczna baszta wzniesiona z cegły w wątku gotyckim. Zbudowana w 2 połowie XIV w. jako część wschodniego odcinka murów obronnych. Zachowana najlepiej z ok. 30 podobnych, które pierwotnie tworzyły cały system obwarowań miejskich. W 2010 r. została odrestaurowana i zrekonstruowana według stanu z XV stulecia. Baszta charakteryzuje się otwarciem od strony miasta – łupiną, wąskimi otworami strzelniczymi z glifem (XIV w.) oraz oknami obserwacyjno - artyleryjskimi na najwyższej kondygnacji (XV w.)

Ekspozycja, którą prezentujemy w baszcie, nawiązuje do XIV-XV - wiecznego uzbrojenia z czasów wojen polsko-krzyżackich. Przedstawia repliki zbroi i broni – poczynając od broni białej (miecze, topory, włócznie i halabardy), aż po broń palną (piszczele, hakownice i bombardy). Kolejnym aspektem, jaki wystawa porusza, jest tematyka życia codziennego toczącego się w baszcie.

Baszta nr 27 (ul.Basztowa) 

Pierwotnie obronna baszta łupinowa z XIV w. – analogiczna do baszty nr 24. Obecnie zrekonstruowana w formie skromnego budynku gospodarczo – mieszkalnego z XIX w. Zachowane częściowo mury gotyckie zabudowane zostały, z jednej strony, lekką konstrukcją ryglową. Baszta ukazuje i upamiętnia procesy historyczno – społeczne związane z wtórnym wykorzystaniem średniowiecznych obwarowań miejskich do celów gospodarczych, mieszkaniowych i magazynowych, przede wszystkim przez biedotę miejską, od 2 połowy XVIII w. do początku wieku XX.

Ekspozycja, która znajduje się w baszcie, przedstawia dwa zagadnienia kultury kaszubskiej. Pierwszy prezentowany aspekt ukazuje kaszubską sztukę ludową, przy szczególnym zaakcentowaniu typowego stroju ludowego, wzorów haftu kaszubskiego różnych regionów Kaszub. Drugi aspekt przedstawia medycynę ludową w nawiązaniu do ziołolecznictwa uprawianego na terenie Kaszubszczyzny na przestrzeni wieków.

Wystawa czasowa:

Co nam w duszy gra. Dawne instrumenty muzyczne.

Ekspozycja przedstawia szereg instrumentów, które często intrygują swym wyglądem, budową oraz materiałem, z jakiego zostały wykonane. Któż z nas dziś wie, czemu miał służyć taki wygląd diabelskich skrzypiec? Dlaczego niektóre z instrumentów konstruowano z naturalnego rogu? Czy dawne instrumenty miały służyć jedynie do „gry dla zabawy”, czy też miały jakąś inną funkcję?

Oprócz instrumentów muzycznych na naszej wystawie można odnaleźć wiele innych przedmiotów związanych z szeroko pojętą kulturą muzyczną, jak np.: śpiewniki, reprodukcje ukazujące zespoły muzyczne i kapele. Prezentujemy również sprzęty techniczne, które dawniej służyły do zapisywania i odtwarzania muzyki: katarynka, gramofon, polifon i metalowe płyty do polifonów.

Wystawę zorganizowano ze zbiorów: Muzeum Narodowego w Gdańsku, Muzeum im. F. Ceynowy w Pucku, Muzeum w Koszalinie, Muzeum Piśmiennictwa i Muzyki Kaszubsko – Pomorskiej w Wejherowie, Muzeum Historyczno – Etnograficznego w Chojnicach oraz zbiorów prywatnych kolekcjonerów i zbiorów własnych Muzeum w Lęborku.

www.edd2011.pl.

Spot promujący tegoroczną edycję EDD w Polsce:
http://www.youtube.com/watch?v=Ja2IpXZMvJM